Erosketa Publikoko taldeak Nafarroako Parlamentuan exijitu du eskoletako jantokiak kontratatzeko pleguak jantoki osasungarri eta iraunkorrak susta ditzala

[AGERRALDI OSOAREN BIDEOA IKUS DAITEKE HEMEN]

Agerraldia Erosketa Publikorako Taldeak azken lau urteetan egindako lanen kontakizunarekin hasi zen. Hala, legebiltzarkideei azaldu zitzaien talde horrek nola parte hartu duen duela lau urte egindako hezkuntza-pleguen idazketan, eta jakinarazi zitzaien hainbat prestakuntza eta sentsibilizazio-jardunaldi tekniko egin direla erosketa publikoari eta jantoki osasungarri eta jasangarriei edo proiektuei laguntzeari buruz, Iruñeko haur-eskolekin egindako lan teknikoarekin.

 Jangela ekimenari buruzko informazioa ere eman zen, jantoki osasungarri eta jasangarriak ezartzearen alde lan egiten duten gurasoen elkarteen erakundea. Horrez gain, kontratazio publikoari buruzko Foru Legearen Hamazazpigarren Xedapen gehigarria azpimarratu zen, nekazaritzako elikagaiak erosteari buruzkoa. Xedapen horrek dioenez, botere esleitzaileek haien kalitatea eskatzen edo lehenesten duten alderdiak jaso beharko dituzte, osasunari eta elikadurari buruzkoak, izaera ekologikoari buruzkoak. Kontuan hartzen da produktuen bizi-zikloa, edo garraioko emisioen eta lehengaien minimizazioa, eta enbalatzea.

Erosketa publikoaren garrantziari dagokionez, hainbat datu eman dituzte, eredu ekonomiko bidezkoago eta iraunkorrago baterantz bideratuta. Espainian BPGaren %18,5 da erosketa publikoa.

Plegu berriekiko kezka

Agerraldi horren funtsezko arrazoia eskola-jantokietarako kontratazio-plegu berria idaztearekin lotuta dago, 2020an berrituko delako. Erosketa Publikoko Taldeak eta NNPEKk legebiltzarkideei eskatu zieten onartuko den plegua urtebeterako egin dezatela, eta ez bost urterako, aurreikusita dagoen bezala, eta denbora eman dezatela talde multidiziplinar bat sortzeko, non parte hartu ahal izango duten erosketa publikoko teknikariek eta adituek, guraso elkarteek, sindikatuek, GKEk eta baita Nafarroako Gobernuko Osasun Departamentuak ere, elikadurak lotura estua baitu harekin.

Pleguan, gainera, bere garaian Osasun, Landa Garapen eta Hezkuntza Sailen artean egindako akordioa jaso beharko da, zeinaren bidez tokiko elikagaiak eta elikagai ekologikoak sartu behar baitira elikagaien erosketa publikoan % 20an, bai eta hamazazpigarren xedapen gehigarria ere eskola-jantokien lizitazio-pleguan.

Horrez gain, jantokien lizitazio-plegua Klima Aldaketari buruzko Legearekin lerrokatzea eskatu zen. Hain zuzen ere, jantoki publikoak sustatzeak murriztu egiten dituelako berotegi-efektuko gasen isurketak, eta, gainera, landa-eremuetako despopulazioaren eta nekazaritzako eskulanaren desagertzearen aurka borrokatzen dela. Zalantzarik gabe, Europar Batasunak 2030 agendan onartutako Garapen Jasangarriko Helburuak babesteko elementua da.

Gainera, transmititu ezin diren gaixotasunetan elikadura osasungarriak duen garrantzia azpimarratu zen, kontuan hartuta Nafarroako 2 eta 14 urte bitarteko haurren % 28k gehiegizko pisua edo obesitatea duela.

Oinarrizkoa eta premiazkoa

Bi txostengileek beren agerraldian azaldu zituzten Erosketa Publiko Taldearen eta NNPEKren iritziz premiazkoenak eta beharrezkoenak diren hiru gaiak:

1) Legebiltzarrak bere erantzukizuna betetzea, eta ziurtatzea Hezkuntza Sailak agiri batzuk argitaratuko dituela jantoki osasungarri eta jasangarriak sustatzeko, 2030 Agendako eta Klima Aldaketarako Garapen Iraunkorreko Helburuak lortzen laguntzeko.

2) Agiria urtebeteko indarraldiarekin ateratzea eta kontratu publikoei buruzko 2/2018 Foru Legearen hamazazpigarren xedapen gehigarriko irizpideak jasotzea.

3) Diziplina anitzeko agirietarako lan-mahai bat sortzea urte honetan. Mahai horretan, Osasun, Ekonomia, Landa Garapena eta Hezkuntza sailek, gizarte zibilak eta Nafarroan jantoki osasungarri eta iraunkorrak izatea lortzeko ildo horretan lan egiten duten erakunde eta entitate teknikoek ordezkaritza izango dute.

Azken kontsiderazio batekin itxi zuten haien hitzaldia: ezinbestekoa eta premiazkoa da tokiko, eskala txikiko eta agroekologiako ekoizpen batean oinarritutako elikagaien erosketa publikoaren ekimenak bultzatu eta bultzatuko dituen politika publikoa abian jartzea.